Susanne Dirksen, Head of Sales Schavemaker Logistics, over modal shift:

“Gooi je oude schoenen niet weg voor je nieuwe hebt”

Inspelen op trends
Susanne Dirksen heeft al zo’n 30 jaar ervaring in de logistiek en is nu commercieel verantwoordelijk voor de Schavemaker Groep uit Beverwijk, een logistiek dienstverlener met een breed aanbod aan diensten op het gebied van logistiek en Europees transport. “Van oudsher zijn wij wel een traditioneel rubberen wielen bedrijf, maar sinds ruim 20 jaar zoeken we oplossingen in de combinatie van modaliteiten en dus ook ijzeren wielen. Zo was de aankoop van een railterminal in Polen in 2007 mede ingegeven door het gebrek aan chauffeurs, dat toen al aan het ontstaan was. We voorzagen dat de werk-privé balans belangrijker zou worden, en tegelijkertijd een toenemende groei van goederen. Dan moet je iets.”

Dat ‘iets’ werd voor Schavemaker een combinatie van spoor en binnenvaart voor de lange afstanden en de weg voor het voor- en natransport. “Voor het maximum van 250km die we daarvoor hebben gesteld zijn dagritten voldoende,” legt Dirksen uit. “Dat houdt de chauffeurs aan boord.”

Tijd
Maar de verschuiving van weg naar spoor kostte tijd. Op 1 mei 2019 kon Schavemaker met een eigen trein beginnen, vanuit Moerdijk naar de railterminal Kąty Wrocławskie in het economisch florerende zuidwesten van Polen. “Het is niet eenvoudig om een eigen trein op het spoor te zetten. Dat vraagt om een bepaald volume dat je bij elkaar moet zien te krijgen. We begonnen in 2019 met 2 rondlopen. Inmiddels zijn we 5 jaar verder en zitten we op 4, waardoor we zo’n 640teu per week extra kunnen shiften. Dat geeft wel aan wat voor inspanningen dit kost.”

Waar liepen jullie dan tegenaan?
“Elke keer speel je weer hetzelfde spel: aan de exportkant een klant erbij betekent ook aan de import kant een klant erbij. We zaten lang in een volatiele markt. Door de hoge brandstofprijzen hadden veel verladers interesse om in te stappen, omdat de trein goedkoper was. Maar op een gegeven moment ging de brandstofprijs zakken, terwijl de energieprijs gelijk bleef. Toen zagen we een reverse modal shift, naar de weg toe. Sommige opdrachtgevers kiezen toch voor de laagste prijs, en niet voor de langere termijn.”

Hoe motiveren jullie je klanten?
“De CO₂-reductie die de modal shift oplevert wordt steeds belangrijker. De EU gaat steeds meer eisen stellen aan bedrijven. De grote verladers zijn er echt wel mee bezig. En naast de duurzaamste is de trein ook de veiligste manier van transport.”

Modal shift in de toekomst
“Spoor gaat alleen maar belangrijker worden. Bij Wrocław zit zoveel productie dat we op 11 km afstand van Kąty Wrocławskie een tweede terminal aan het bouwen zijn. Met 4 vertrekken per week zijn we inmiddels competitief aan wegtransport, en daarmee zijn we ook voor verladers in de levensmiddelenindustrie interessant. Daarnaast heeft de binnenvaart te lijden onder de klimaatverandering, door de grotere verschillen tussen hoog en laag water. Ongetwijfeld gaan we nog een modal shift van binnenvaart naar weg en spoor meemaken.”

Wat heeft deelname aan het Modal Shift Programma Schavemaker gebracht?
“Sinds 2020 heeft het wegtransport naar Oost Europa te maken met de return home verordening in de EU Mobility Package. Die regel staat eigenlijk haaks op de Green Deal: je ziet nu lege trucks rijden, omdat die truck even naar het thuisland moet. Dus wordt er volledig onder kostprijs gereden. In zo’n markt is het voor ons lastig om verladers te motiveren op de trein te springen. Mede dankzij het Modal Shift Programma hebben we toch een promotietarief kunnen aanbieden. Dat eerste duwtje helpt. Want met de ervaringen die de bedrijven opdoen gaan ze de mogelijkheden van het spoor meer benutten. En daardoor kunnen wij opschalen.”

Advies aan bedrijven in de logistiek
“Probeer het gewoon eens. Want uiteindelijk moeten we in 2050 allemaal op zero emissie zitten. Als sector hebben we een verantwoordelijkheid, niet alleen voor verduurzaming, maar ook voor het terugbrengen van de congestie op de weg. Het staat nu al vast door de werkzaamheden en er komt nog veel meer aan: in Nederland, België, Duitsland. Off-Road gaan is gewoon een kwestie van je oude schoenen niet weggooien voor je nieuwe hebt. Zet een deel op de binnenvaart of het spoor, houd nog een deel op de weg. Dan spreid je de risico’s en kun je gefaseerd overstappen.”