WAARMAKEN
Op de vraag welke houding er van de binnenvaart wordt verwacht in deze op te zetten modal shift regeling antwoordt Paul Goris heel resoluut: ‘De binnenvaart heeft meer dan oren om actief te participeren in dit programma. Ik voel dat men hongerig is om de handen ineen te slaan en om met de partijen te komen tot nieuwe logistieke oplossingen. We gaan dat gewoon waarmaken. En daarbij gaat het niet alleen om binnenvaart, maar ook om achterlandverbindingen, om de rol van de havens, verladers, regionale vervoerders. Juist de mate waarin we weten te komen tot die naadloze verbindingen met elkaar zal ons toekomstige succes bepalen’.
MENTALE DREMPEL
Goris: ‘De belangrijkste drempel is absoluut van mentale aard. Feit dat partijen mét elkaar écht samenwerking moeten gaan organiseren. Zonder dat traditionele wij-zij achtige gedoe. Vanuit de opgave. En ja, dat is ingewikkeld in een versnipperde wereld met veel kleine ondernemers. Met een diepe cultuur van eigengereidheid. Begrijpelijk ook als je bedenkt dat het je eigen schip is wat je eigen thuis is waar veelal een forse hypotheek op rust’. Pluspunt is dat in de containerbinnenvaart ook door de schippers al veel meer in ketens wordt gedacht. Eric Janse de Jonge vult aan: ‘Wij denken dat dit proces nog een forse boost zal gaan krijgen door een verregaande vorm van digitalisering waarin we veel transparant gaan maken. Door vanuit een vorm van wederkerigheid datadelen te operationaliseren. In de geest van ‘als jij me vertelt op welk moment je vertrekt en waar je heen vaart kan ik je voorrang geven bij bruggen of sluizen’. Ook dat is een mentale shift – want als je dit vraagstuk niet adequaat weet te positioneren kun je zomaar opeens verzanden in oeverloze privacy-discussies’.
SHOW IT!
Goris: ‘Belangrijk is om het te laten zien en te blijven doen. In PowerPoint kan immers alles. Wij geloven erg in de waarde van doorbraak- of voorbeeldprojecten. Waarin je vanuit de praktijk showt dat het anders kan. En wat daar dan allemaal bij komt kijken. Alleen zó zullen we in staat zijn om met dit vliegwiel van deze regeling die gewenste systeemverandering vorm te gaan geven’. Janse de Jonge stelt verder: ‘Laten we wel wezen, we kunnen niemand dwingen. Ons belangrijkste wapen is verleiden. Niet vanuit het moeten maar vanuit het willen. Waarbij je een appèl doet op intrinsieke motivatie. Om zo die coalition of the willing te creëren’.
VERGROENING
Een belangrijke voorwaarde om de modal shift duurzaam georganiseerd te krijgen is de vergroening van de binnenvaart. Goris: ‘Ja, het klopt, op dat vlak hebben we gewoon een forse opgave te doen als sector. Iedereen wil dat ook, maar om die hobbel te kunnen nemen zal er vanuit de overheid in financiële zin geholpen moeten worden. Want realiseer je dat je bij zo’n investering in een nieuwe motor spreekt over een doorlooptijd van 15 tot wel 30 jaar. Met voorbeeldprojecten zetten koplopers de toon en zijn zo een inspiratie voor de bredere groep. En zeker zullen we iets van een duurzaamheidslabel moeten gaan introduceren waarmee diegene die die stap hebben gezet zich in positieve zin ook kunnen onderscheiden, vergelijkbaar met het ‘lean & green’ label voor het wegvervoer.
WAT STAAT ER ALS HET AF IS
Op de vraag wat er gerealiseerd zou moeten zijn over 4 jaar – als het programma klaar is, eind 2024 – wordt door beiden heel helder geantwoord. Janse de Jonge: ‘het digitale stelsel van de binnenhavens, dat systeem draait en is volledig up & running’. Goris: ‘We hebben met z’n allen dé doorbraak geforceerd in toepassing van modal shift – dáár is volstrekt geen discussie meer over’.
Dirk-Jan de Bruijn/Hans Bakker[1]
[1] Zij houden deze interviews vanuit hun ‘trekkende rol’ in het op te zetten Modal Shift programma, geïnitieerd door het samenwerkingsverband ministerie van IenW, Logistieke Alliantie én Topsector Logistiek. In het kader van dit op te zetten programma worden meerdere bestuurders, ondernemers en experts/influencers geïnterviewd die een rol spelen in het creëren van een doorbraak op in het taaie Modal Shift vraagstuk.
